เทรนด์อาหารคนรักสุขภาพ เริ่มเติม “พรีไบโอติก” ให้ร่างกาย เพราะไม่ได้ส่งผลดีแค่กับ “ลำไส้” แต่ยังเชื่อมโยงไปยังสารเคมีในสมองที่ส่งผลเชิงบวกต่ออารมณ์และภาวะซึมเศร้าได้

เทรนด์การดูแลสุขภาพจากภายในกำลังได้รับความสนใจ โดยเฉพาะการใส่ใจอวัยวะอย่าง “ลำไส้” ที่มีความเกี่ยวข้องกับระบบในร่างกายอย่างมาก ไม่ว่าจะระบบย่อยอาหาร ระบบขับถ่าย หรือแม้แต่ระบบสมองที่เชื่อมโยงกับสุขภาพจิตของเราโดยตรง 

หากลองสังเกตตัวเองจะพบว่า บ่อยครั้งที่เราอารมณ์เสียหรือหงุดหงิดง่ายในเวลาที่เราหิว หรือรู้สึกเครียดจากการที่ท้องเสีย อารมณ์เหล่านี้ที่เกิดขึ้น เนื่องจากลำไส้มีส่วนเชื่อมโยงกับ “สมอง” ผ่านสิ่งที่เรียกว่า “gut-brain axis” ดังนั้นหากลำไส้ดี การรับรู้หรือการสื่อสารของสมองที่แสดงออกมาเป็นอารมณ์หรือเกี่ยวข้องกับจิตใจก็จะดีตามไปด้วย 

และ “พรีไบโอติก” หรือใยอาหารชนิดพิเศษนี่เอง ที่จะทำให้ลำไส้เราดีได้ เมื่อร่างกายได้รับเข้าไปจะไม่สามารถย่อยได้ แต่จะให้ประโยชน์กับจุลินทร์ดีที่อยู่ในลำไส้ของเรา เมื่อจุลินทรีย์ดีเติบโตอย่างดี ก็จะมีผลต่อสารเคมีในสมอง เช่น เซโรโทนิน (serotonin) เป็นสารเคมีในสมองที่ร่างกายผลิตขึ้นเองตามธรรมชาติ เกี่ยวข้องกับการควบคุมอารมณ์ การย่อยอาหาร การนอนหลับ ซึ่งหากในสมองมีน้อยหรือมากเกินไปก็จะส่งผลกระทบต่อสุขภาพกายและสุขภาพจิตได้

หรืออย่างสารเมตาโบไลต์ (Metabolite) เป็นสารที่อยู่ในกระบวนการสุดท้ายของระบบเผาผลาญ ที่ช่วยให้สมองของเราทำงานได้อย่างดี การควบคุมระบบภูมิคุ้นกันดี และยังส่งผลต่ออารมณ์อีกด้วย 

ซึ่งพรีไบโอติกสามารถพบได้ตามท้องตลาดทั่วไป จากผักผลไม้และธัญพืชต่างๆ เช่น หัวหอม กระเทียม กล้วยดิบ ถั่วเหลือง ถั่วแดง ข้าวโอ๊ต หรือหน่อไม้ฝรั่ง 

ใครที่ระบบขับถ่ายไม่ค่อยดีหรือท้องผูก หากเติมพรีไบโอติกเข้าไปในร่างกายจะช่วยกระตุ้นให้ขับถ่ายได้ดี พร้อมช่วยปรับสมดุลของระบบทางเดินอาหารให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น

มากไปกว่านั้น พรีไบโอติก ยังช่วยบรรเทาอาการทางสุขภาพจิต อย่าง ภาวะซึมเศร้า หรือภาวะเครียดได้อีกด้วย โดยผลการศึกษาเกี่ยวกับพรีไบโอติกที่มีผลต่อภาวะซึมเศร้า พบว่า พรีไบโอติกสามารถบรรเทาภาวะซึมเศร้าได้ สอดคล้องกับบทความวิชาการ เรื่อง “The Benefits of Prebiotics and Probiotics on Mental Health” หรือประโยชน์ของพรีไบโอติกต่อสุขภาพจิต ที่พบว่า พรีไบโอติกช่วยลดความรุนแรง และอาจมีบทบาทสำคัญในการรักษาอาการวิตกกังวลหรือภาวะซึมเศร้าได้เช่นกัน

ทั้งหมดนี้ ยังสอดรับกับการทดลองจากมหาวิทยาลัย Deakin โดย ศาสตราจารย์ Felice Jacka ผู้อำนวยการศูนย์อาหารและอารมณ์ ที่ได้ศึกษาคุณภาพของอาหารกับผู้ที่เสี่ยงภาวะซึมเศร้า หากกินอาหารที่ดีต่อสุขภาพก็จะลดความเสี่ยงภาวะซึมเศร้า และแน่นอนในทางกลับกันหากอาหารไร้คุณภาพก็จะเสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้าเช่นกัน

แม้ “พรีไบโอติก” จะไม่ได้เป็นยารักษาภาวะซึมเศร้าได้โดยตรง แต่นับเป็นสารตั้งต้นที่ดีในการดูแล “ลำไส้” อวัยวะที่มีความเชื่อมโยงกับสมองและสื่อสารออกมาเป็นอารมณ์ทางสุขภาพจิต และหากเริ่มดูแลตั้งแต่วันนี้ อาจช่วยยืดระบบการทำงานในร่างกายที่สำคัญให้อยู่กับเราไปได้อีกนาน 

Photo :@kamranaydinov / Freepik 

เรื่อง : Pornthida Jedeepram