การค้นพบชิ้นส่วนร่างกายและโครงกระดูกที่กระจัดกระจายอยู่รอบหมู่บ้านห่างไกลแห่งหนึ่งในชายฝั่งเคนยา ก่อให้เกิดความกังวลว่าลัทธิอดอาหารเพื่อรอคอยวันสิ้นโลกจะยังคงมีผ฿เชื่อถือศรัทธาต่อไป ทั้งๆ ที่คร่าชีวิตผู้คนไปหลายร้อยชีวิต และแม้จะมีปฏิบัติการของตำรวจครั้งใหญ่ก็ตาม
เมื่อสองปีก่อน การสืบสวนเหตุการณ์ที่ต่อมาเป็นที่รู้จักในชื่อ "การสังหารหมู่ที่ป่าชากาโฮลา" เผยให้เห็นว่าหนึ่งในลัทธิแห่งความตายที่เลวร้ายที่สุดในโลก โดยมีฐานที่มั่นอยู่ไม่ไกลจากชายหาดที่สวยงามของเคนยา
เจ้าหน้าที่พบศพเกือบ 450 ศพในหลุมศพหมู่ ซึ่งส่วนใหญ่อดอาหารจนตาย แม้ว่าบางคนรวมถึงเด็กๆ จะถูกบีบคอ ทุบตี และขาดอากาศหายใจ
พอล แม็คเคนซี อดีตคนขับแท็กซี่และอนุศาสนาจารย์ผู้ประกาศตนว่าเป็นผู้นำ ถูกกล่าวหาว่ายุยงให้ผู้ติดตามอดอาหารเพื่อ "พบพระเยซู" โดยใช้เจ้าหน้าที่บังคับใช้กฎหมายเพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีใครออกจากที่ซ่อนในป่าแห่งนี้ได้อย่างปลอดภัย
เขาถูกจับกุมพร้อมกับคนอื่นๆ อีกหลายสิบคน และเจ้าหน้าที่ได้พิจารณาแล้วว่าภัยคุกคามนี้สิ้นสุดลงแล้ว
แต่ในเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา ตำรวจเริ่มพบศพเพิ่มขึ้นอีกในหมู่บ้านอื่นที่อยู่ห่างจากชาคาโฮลาเพียง 30 กิโลเมตร (20 ไมล์)
'ห้องเก็บศพเต็มแล้ว'
ถนนที่เป็นหลุมเป็นบ่อไปยังด้านใน เต็มไปด้วยพืชพรรณเขียวชอุ่มที่ค่อยๆ เปลี่ยนเป็นดินสีแดงส้มและพุ่มไม้แห้ง บินซาโร หมู่บ้านเล็กๆ ที่มี 140 หลังคาเรือนและร้านค้าเพียงแห่งเดียว ขาดแคลนน้ำประปาและแทบไม่มีนักท่องเที่ยวมาเยือน
ปัจจุบัน เทปกั้นพื้นที่สีเหลืองของตำรวจล้อมรอบบ้านเรือนที่มีกำแพงดินกว่าสิบหลัง ซึ่งยังคงพบเห็นเสื้อผ้าไม่กี่ชิ้นและเก้าอี้เด็กที่ถูกทิ้งร้าง
ตำรวจขุดพบศพ 34 ศพ และชิ้นส่วนร่างกาย 102 ชิ้น อยู่ในสภาพผุพังต่างๆ กระจายอยู่ตามบริเวณใกล้เคียง
“มีหลุมศพมากมายเหลือเกิน” วิกเตอร์ เคาโด หัวหน้าศูนย์สิทธิมนุษยชนชุมชนมาลินดีและหนึ่งในเจ้าหน้าที่กู้ภัย กล่าวกับเอเอฟพี
ตำรวจได้รับแจ้งเหตุเสียชีวิตเพิ่มเติมหลังจากชายคนหนึ่งซึ่งขณะนี้อยู่ในความดูแลของเจ้าหน้าที่ ได้หลบหนีและโทรศัพท์แจ้งครอบครัว โดยระบุว่าลูกๆ ของเขาบางคนเสียชีวิตแล้ว
พวกเขากังวลว่าลัทธิบูชาแมคเคนซีจะยังคงดำเนินต่อไป แม้ว่าเขาจะถูกพิจารณาคดีที่มอมบาซา ซึ่งอยู่ไกลออกไปตามชายฝั่ง ซึ่งเขาให้การปฏิเสธข้อกล่าวหาในข้อหาฆ่าคนตายโดยไม่เจตนาหลายกระทง
ตำรวจจับกุมผู้ต้องสงสัย 11 รายที่บินซาโร โดยอย่างน้อย 4 รายในจำนวนนี้เป็นสมาชิกชุมชนชาคาโฮลาของแมคเคนซี และมีเด็กเสียชีวิตที่นั่น ตามเอกสารของศาลที่เอเอฟพีได้เห็น
เคาโดเชื่อว่ายังอาจพบศพอีกจำนวนมากที่บินซาโร ตำรวจหยุดขุดเพียงเพราะ “ตอนนี้ห้องเก็บศพเต็มแล้ว” เขากล่าว
ต่างจากหลุมศพหมู่ที่ลึกในชาคาโฮลา “คราวนี้พวกเขาฝังหลุมศพไว้ใต้ต้นไม้ แล้วคลุมหลุมศพด้วยใบไม้และหนาม ทำให้ผู้คนเข้าถึงได้ยากมาก” เขากล่าว
แต่ไฮยีน่าสามารถเข้าถึงหลุมศพได้ -- “นั่นเป็นเหตุผลว่าทำไมกระดูกจำนวนมากจึงกระจัดกระจาย” เขากล่าว
ตำรวจกล่าวว่าเหยื่อเสียชีวิตในช่วงเวลาต่างๆ และเคาโดเชื่อว่าการเสียชีวิตเริ่มต้นขึ้นในปี 2023 ซึ่งเป็นช่วงเดียวกับที่ลัทธิชาคาโฮลาถูกขัดขวาง
“คนเหล่านี้ยังคงก่อเหตุอยู่... แต่รัฐบาลไม่เคยฟัง” เขากล่าว
'พวกเขาปรับตัว'
ชาร์ลีน เทมบา อานิโด ผู้นำกลุ่มบินซาโรที่ถูกกล่าวหาว่าไม่แสดงอารมณ์ใดๆ ขณะที่เธอเดินเข้าศาลพร้อมกับผู้ต้องสงสัยอีกสามคนในมาลินดีเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว
ผู้พิพากษาให้เวลาอัยการอีก 60 วันในการสอบสวน ขณะนี้ผู้ต้องสงสัยถูกแยกออกจากกันเนื่องจากเกรงว่าพวกเขาจะเผยแพร่คำสอนอันร้ายแรงนี้ต่อไป
เจ้าหน้าที่สืบสวนสงสัยว่า อานิโด มีฐานทัพอยู่มัลลินดี ซึ่งผู้ศรัทธาจะถูกส่งตัวด้วยรถจักรยานยนต์ในยามวิกาลไปยังบินซาโร
“พวกเขามาเป็นกลุ่มเล็กๆ ใครก็ตามที่เข้าไปก็ไม่ยอมออกมา” โรเบิร์ท คิอินเก เจ้าหน้าที่กรมสอบสวนคดีอาญากล่าว พร้อมเสริมว่าผู้ต้องสงสัยทั้งสี่คนกำลังถูกสอบสวนในข้อหาฆาตกรรม การปลุกปั่น และอาชญากรรมที่เป็นระบบ
เจ้าหน้าที่ในคดีซึ่งขอไม่เปิดเผยชื่อเนื่องจากไม่ได้รับอนุญาตให้พูดคุยกับสื่อมวลชน ยืนยันว่า อานิโด เป็นส่วนหนึ่งของลัทธิชาคาโฮลา
“เธออยู่ในกลุ่มแรก ความคิดแบบนั้นยังคงมีอยู่” เขากล่าวกับ AFP โดยอธิบายว่าผู้ศรัทธา “ถูกล้างสมอง”
เอกสารของศาลระบุว่าสามีของ อานิโด ซึ่งมี “ความเชื่อทางศาสนาที่รุนแรง” เชื่อว่าเสียชีวิตแล้ว
เจ้าหน้าที่กล่าวว่ายังคงมี "เครือข่ายขนาดใหญ่" ของผู้ติดตามหัวรุนแรง และ "เราสงสัยว่าพวกเขายังคงพูดคุยกันอยู่"
ทนายความในคดีชาคาโฮลา ซึ่งขอสงวนนาม กล่าวว่าเขาเชื่อว่าทั้งสองมีความเชื่อมโยงกัน และกลุ่มบินซาโรได้เปลี่ยนกลยุทธ์เพื่อตอบโต้การจับกุมชาคาโฮลา
"พวกเขาเฝ้าดูคดีแรก รวมถึงการพิจารณาคดี และปรับตัว" เขากล่าว โดยอ้างถึงเทคนิคการฝังศพแบบใหม่
'ไม่มีวันหยุด'
ชาวบ้านที่อาศัยอยู่ใกล้เคียงบอกกับเอเอฟพีว่าพวกเขาไม่รู้อะไรเกี่ยวกับลัทธินี้เลย แต่เชื่อว่ากลุ่มดังกล่าวถูกดึงดูดเข้ามาในพื้นที่นี้ เพราะมีที่ดินรกร้างจำนวนมาก ซึ่งมักถูกขายโดยพ่อค้าที่ไม่ซื่อสัตย์และไม่ค่อยถามคำถาม
"เรามีเรื่องแบบนี้ที่ชาคาโฮลา 1 แล้วก็มีชาคาโฮลา 2 เราเกรงว่าจะมีชาคาโฮ 3 " ไซมอน ชาวบ้านวัย 32 ปี กล่าว โดยเปิดเผยเพียงชื่อจริงของเขา เพราะกลัวว่าจะพัวพันกับคดีนี้
เคาโดกล่าวว่านักการเมืองลังเลที่จะบังคับใช้กฎระเบียบที่เข้มงวดยิ่งขึ้นกับศาสนาที่มีบทบาทสำคัญในการเมืองเคนยา
"พวกเขาแค่คิดว่า... ชาวเคนยาส่วนใหญ่เป็นคริสเตียน ถ้าเราควบคุมคริสตจักร ใครจะมาเลือกเราล่ะ" เขากล่าว
หากไม่มีโครงการขจัดลัทธิหัวรุนแรงอย่างเหมาะสม เคาโดกล่าวว่าวัฏจักรแห่งความตายจะยังคงดำเนินต่อไป
"มันไม่มีวันหยุด มันจะไม่หยุด"
Agence France-Presse
Photo - เจ้าหน้าที่จากกรมสอบสวนคดีอาญา (DCI) กำลังเดินไปที่หลุมศพหมู่ในเมืองชาคาโฮลา นอกเมืองชายฝั่งมาลินดี เมื่อวันที่ 25 เมษายน 2566 (Photo by Yasuyoshi Chiba / AFP)