แรงบันดาลใจจากพระบรมราชชนนีพันปีหลวง สู่ชุดไทย 8 แบบ อาภรณ์แห่งความภาคภูมิใจของคนไทย

แรงบันดาลใจจากพระบรมราชชนนีพันปีหลวง สู่ชุดไทย 8 แบบ อาภรณ์แห่งความภาคภูมิใจของคนไทย
แรงบันดาลใจจากสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่ทรงรังสรรค์ “ชุดไทย" 8 แบบ ให้คงไว้ซึ่งความงดงามของชาติไทย

จากพระราชดำริของ “สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง” สู่จุดเริ่มต้นการฟื้นฟูและสืบสานอัตลักษณ์การแต่งกายแบบไทยในอดีตให้กลับมามีชีวิตอีกครั้ง ผ่าน “ชุดไทยพระราชนิยม” ที่ยังคงสง่างามแม้เวลาผ่านมาหลายทศวรรษ และกลายเป็นชุดที่เราคุ้นเคยในปัจจุบัน 

สมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ผู้เชี่ยวชาญทำการศึกษาธรรมเนียมการแต่งกายของสตรีไทยในราชสำนักโบราณ เพื่อนำมาผสมผสานกับวิธีการตัดเย็บที่ทำให้สะดวกในการสวมใส่และเหมาะสมกับยุคสมัย แต่ยังคงรักษาความเป็นไทยได้อย่างกลมกลืน จนได้ชุดไทยออกมาทั้งสิ้น 8 แบบ ประกอบด้วย 

ชุดไทยเรือนต้น 

ชุดไทยเรือนต้น ตั้งตามชื่อพระตำหนักเรือนต้น ในพระราชวังดุสิต เป็นชุดไทยแบบลำลอง ใช้ในโอกาสไม่เป็นทางการ ตัดเย็บด้วยผ้าฝ้ายหรือผ้าไหม ลักษณะเป็นผ้านุ่งผ้าป้ายยาวจรดข้อเท้า ผ้าลายตามขวางหรือตามยาวก็ได้ เสื้อเป็นคอกลมตื้น ใช้ผ้าสีตามริ้วหรือผ้าเชิง จะเป็นสีเดียวกับซิ่นหรือสีตัดกันก็ได้ แขนสามส่วน ติดกระดุมหน้าห้าเม็ด ใช้เครื่องประดับน้อยชิ้น 

ชุดไทยอมรินทร์ 

ชุดไทยอมรินทร์ ตั้งตามชื่อพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัยมไหยสูรยพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง ใช้ในงานพระราชพิธีและงานพิธีกลางคืน มีลักษณะเหมือนชุดไทยจิตรลดา แต่ตัดเย็บด้วยผ้ายกไหมที่มีดิ้นทองแกม หรือยกทองทั้งตัว ความสวยงามอยู่ที่เนื้อผ้าและเครื่องประดับ

ชุดไทยจิตรลดา 

ชุดไทยจิตรลดา ตั้งตามชื่อพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน เป็นชุดที่ใช้ในเวลากลางวัน ลักษณะทั่วไปคล้ายกับชุดไทยเรือนต้น ต่างกันตรงคอเสื้อที่มีขอบตั้ง แขนยาวจรดข้อมือ ผ้านุ่งผ้าป้ายเป็นผ้าไหม ยกดอกมีเชิงหรือลายดอกทั้งตัว ใช้เครื่องประดับตามควร 

ชุดไทยบรมพิมาน 

ชุดไทยบรมพิมาน ตั้งตามชื่อพระที่นั่งบรมพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง ใช้ในงานพระราชพิธีและงานพิธีกลางคืน เสื้อแขนยาวคอกลมมีขอบตั้ง ตัวเสื้อและผ้านุ่งติดกันเป็นชุดเดียว ตัดเย็บด้วยผ้าไหมที่มีทองแกมหรือยกทองทั้งตัวก็ได้ นุ่งจีบแล้วใช้เข็มขัดไทยคาด 

ชุดไทยจักรี 

ชุดไทยจักรี ตั้งตามชื่อพระที่นั่งจักรีมหาปราสาทในพระบรมมหาราชวัง ใช้ในงานพิธีกลางคืน ท่อนบนเปิดไหล่หนึ่งด้าน เป็นสไบปักหรือไม่ปักก็ได้ตัดเย็บติดกับท่อนล่าง ซึ่งเป็นผ้านุ่งจีบเป็นผ้าไหมยกทองทั้งตัวหรือเฉพาะเชิงก็ได้

ชุดไทยดุสิต

ชุดไทยดุสิต ตั้งตามชื่อพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทในพระบรมมหาราชวัง ใช้ในงานพิธีเต็มยศกลางคืน ตัดเย็บด้วยผ้ายกไหมหรือยกทอง ผ้านุ่งจีบ เสื้อคอกว้างไม่มีแขน ปักด้วยดิ้นเงินดิ้นทอง หรือลูกปัด

ชุดไทยศิวาลัย

ชุดไทยศิวาลัย ตั้งตามชื่อสวนศิวาลัยในพระบรมมหาราชวัง
ใช้ในงานพระราชพิธีทั้งเวลากลางวันและกลางคืนเป็นชุดแบบเดียวกับชุดไทยบรมพิมาน แต่ห่มสะพักกับเสื้ออีกชั้นหนึ่ง

ชุดไทยจักรพรรดิ 

ชุดไทยจักรพรรดิ ตั้งตามชื่อพระที่นั่งจักรพรรดิพิมานในพระบรมมหาราชวัง ใช้ในงานพิธีเต็มยศกลางคืน ท่อนบนห่มผ้าสองชั้น ชั้นในมักเป็นสไบจีบ และห่มสะพักทับ ผ้านุ่งยกทอง จีบแบบเดียวกับชุดไทยจักรี
คาดเข็มขัดและใส่เครื่องประดับเข้าชุดกัน

สมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวงได้พระราชทานพระราชานุญาตให้สตรีไทยทั่วไปสามารถนำไปเป็นแบบอย่างในการตัดเย็บสวมใส่ จนชุดไทยดังกล่าวได้รับความนิยมมาก มีผู้โดยเสด็จใส่กันอย่างแพร่หลาย เป็นที่รู้จักกันในชื่อ "ชุดไทยพระราชนิยม" ซึ่งกลายเป็นต้นแบบ ชุดประจำชาติของสตรีไทยที่นำไปใส่กันในงานพิธีสำคัญต่างๆ 

ไม่ว่าจะเป็นงานรัฐพิธีงานหมั้น งานแต่ง งานบุญ และยังใช้เป็นชุดประจำชาติสำหรับสตรี ซึ่งเป็นตัวแทนของประเทศในการเข้าประกวดความงามระดับโลก 

นอกจากนี้ ชุดไทยพระราชนิยม ยังเป็นต้นแบบที่นำไปออกแบบเพิ่มเติมเป็นชุดเครื่องแบบของเจ้าหน้าที่องค์กรต่างๆ ที่ต้องการแสดงเอกลักษณ์ความเป็นไทยอีกด้วย

กว่า 60 ปีที่ผ่านมา “ชุดไทยพระราชนิยม” ยังคงเป็นมากกว่าเพียงเครื่องแต่งกาย มันคือสัญลักษณ์ของความภาคภูมิใจของคนไทย จากหนึ่งในพระราชกรณียกิจของสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่ยังคงเป็นแรงบันดาลใจให้กับคนไทยต่อไปอีกหลายยุคสมัย 

TAGS: #สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถพระบรมราชชนนีพันปีหลวง #พระพันปีหลวง