EGCO Group - โดย มูลนิธิไทยรักษ์ป่า พัฒนาและส่งมอบ “เส้นทางศึกษาธรรมชาติแห่งที่ 10 ‘ผาหัวนาค’ ในอุทยานแห่งชาติภูแลนคา จ.ชัยภูมิ ชูไฮไลท์หิน 125 ล้านปี

มูลนิธิไทยรักษ์ป่า เป็นองค์กรสาธารณกุศลที่ บริษัท ผลิตไฟฟ้า จำกัด (มหาชน) หรือ EGCO Group ได้ก่อตั้งและสนับสนุนการดำเนินงาน เพื่อการอนุรักษ์และฟื้นฟูป่าต้นน้ำและความหลากหลายทางชีวภาพในพื้นที่สำคัญของประเทศ ตั้งแต่ปี 2545 เป็นต้นมา  

ภารกิจหนึ่งของมูลนิธิฯ คือ การพัฒนาและปรับปรุงเส้นทางศึกษาธรรมชาติให้เป็นแหล่งเรียนรู้ระบบนิเวศ ป่าต้นน้ำ เพื่อให้เยาวชน ประชาชน และนักท่องเที่ยว มีความรู้ ความเข้าใจ ตระหนักในคุณค่าของป่าต้นน้ำ และร่วมรักษาทรัพยากรธรรมชาติไว้เพื่อส่งต่อให้คนรุ่นต่อไป 

ล่าสุดมูลนิธิฯ ได้พัฒนาเส้นทางศึกษาธรรมชาติแห่งใหม่บริเวณผาหัวนาค ในอุทยานแห่งชาติภูแลนคา จ.ชัยภูมิ ซึ่งเป็นอุทยานแห่งชาติฯ ที่มีพื้นที่ขนาด 125,312 ไร่ ครอบคลุม 5 อำเภอของ จ.ชัยภูมิ ได้แก่ อ.เกษตรสมบูรณ์ อ.หนองบัวแดง อ.แก้งคร้อ อ.เมืองชัยภูมิ และ อ.บ้านเขว้า ลักษณะภูมิประเทศทั่วไปเป็นภูเขาสลับซับซ้อนและที่ราบสูง อยู่ในเขตของเทือกเขาภูแลนคา ภูเขียว ภูคำน้อย ระดับความสูงระหว่าง 200-1,038 เมตร จากระดับน้ำทะเล

แม้ “ผาหัวนาค” จะดูเหมือนพื้นที่ที่ธรรมดา แต่กลับมีความพิเศษซ่อนอยู่ เพราะพื้นที่แห่งนี้สะท้อนความสัมพันธ์ระหว่างหิน ดิน และป่า ที่บอกเล่าความเป็นมาของผืนป่าต้นน้ำ ที่เชื่อมโยงกันอย่างน่าอัศจรรย์และมีบทบาทสำคัญต่อระบบนิเวศและสรรพชีวิตบนโลกใบนี้ 

•หิน พลาญหินทรายอายุกว่าร้อยล้านปี เป็นจุดเริ่มต้นของระบบนิเวศที่นี่ 

•ดิน หินทราย เมื่อผุกร่อนกลายเป็นดินทราย และเมื่อผสมกับอินทรียวัตถุจะกลายเป็นแหล่งอาหารของพืชพรรณ
 
•พรรณไม้ พืชพรรณที่ปรับตัวและเปลี่ยนแปลงอย่างไม่หยุดนิ่งเพื่อฟื้นฟูและรักษาธรรมชาติและสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ร่วมกัน 

ดร.จิราพร ศิริคำ กรรมการผู้จัดการใหญ่ EGCO Group และประธานกรรมการมูลนิธิไทยรักษ์ป่า กล่าวว่า EGCO Group โดย มูลนิธิไทยรักษ์ป่า และอุทยานแห่งชาติภูแลนคา จ.ชัยภูมิ ร่วมกันเล็งเห็นถึงศักยภาพของพื้นที่ผาหัวนาค ในการเป็นอีกหนึ่งเส้นทางศึกษาธรรมชาติ ที่สามารถเดินป่าท่องเที่ยวได้ง่ายและสะดวก ควบคู่กับการเป็นแหล่งเรียนรู้ระบบนิเวศที่สะท้อนคุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติและประวัติศาสตร์ทางธรณีวิทยาของพื้นที่ภาคอีสาน โดยเฉพาะป่าบนพลาญหินอายุกว่า 125 ล้านปี ซึ่งล้วนแต่มีสังคมพืชที่แตกต่างกัน

มูลนิธิไทยรักษ์ป่าจึงได้พัฒนาเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาค ระยะทาง 2.66 กิโลเมตร พร้อม Trail Head ป้ายสื่อความหมายธรรมชาติ และศาลานิทรรศการ ส่งมอบแก่กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เพื่อให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ แหล่งเรียนรู้นิเวศวิทยาและธรณีวิทยาถิ่นอีสานของอุทยานแห่งชาติภูแลนคา ที่มีมาตรฐาน ความแข็งแรงและปลอดภัย เพื่อให้นักท่องเที่ยวได้สัมผัสถึงคุณค่าของป่าและประวัติศาสตร์ทางธรณีวิทยา

การพัฒนาเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคมีจุดมุ่งหมายสำคัญ คือ การออกแบบเส้นทางฯ ให้มีมาตรฐาน แข็งแรง เดินง่าย และปลอดภัย ด้วยจุดมุ่งหมายให้นักท่องเที่ยวได้ เข้าถึง เข้าใจ เรียนรู้ธรรมชาติและสภาพภูมิศาสตร์ที่หลากหลายและมีคุณค่าเฉพาะตัวอย่างใกล้ชิด ผ่านป้ายสื่อความหมายธรรมชาติตลอดแนวเส้นทางฯ โดยได้จัดทำ Trail Head บริเวณทางเข้าเส้นทาง ป้ายสื่อความหมายธรรมชาติ 14 จุด และป้ายให้ความรู้เรื่องพืชพรรณ 5 จุด 

รวมถึงได้สร้างศาลา “เฮือนเบิ่งตะเว็น” ซึ่งจัดแสดงนิทรรศการบอกเล่าที่มาและสะท้อนคุณค่าของเส้นทางฯ และเป็นที่พักปลายทางให้นักท่องเที่ยว ซึ่งสามารถมองเห็นทิวทัศน์ของพื้นที่ราบเกษตรสมบูรณ์และภูเขียวอีกด้วย

เส้นทางฯ ยังถูกออกแบบให้ครอบคลุมเส้นทางลาดตระเวนและแนวกันไฟป่า ด้วยเจตนาที่ว่าหากพื้นที่มีการใช้ประโยชน์จากการท่องเที่ยว จะมีส่วนช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดไฟป่าในพื้นที่ได้อีกทางหนึ่ง และในอนาคตเรามีแผนที่จะอบรมและส่งเสริมให้ชุมชนและเยาวชนเป็นมัคคุเทศก์ท้องถิ่นนำเที่ยวเส้นทางฯ นี้ เพื่อสร้างการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ธรรมชาติในพื้นที่อย่างยั่งยืน

นอกจากเส้นทางฯ ผาหัวนาค ใน จ.ชัยภูมิ ซึ่งเป็นการพัฒนาและปรับปรุงเส้นทางฯ ลำดับที่ 10 ของมูลนิธิฯ และเป็นเส้นทางฯ แรกของมูลนิธิฯ ในภาคอีสานแล้ว มูลนิธิไทยรักษ์ป่าได้ร่วมกับกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช พัฒนาและปรับปรุงเส้นทางศึกษาธรรมชาติในพื้นที่ป่าต้นน้ำสำคัญต่าง ๆ ของประเทศมาแล้ว 9 เส้นทาง ดังนี้ 

•ในจังหวัดเชียงใหม่ อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ 4 เส้นทาง ได้แก่ เส้นทางฯ ยอดดอย (ปี 2561) เส้นทางฯ กิ่วแม่ปาน (ปี 2562) เส้นทางฯ อ่างกา (ปี 2564) เส้นทางฯ ผาดอกเสี้ยว (ปี 2567) และอุทยานแห่งชาติสุเทพ-ปุย 1 เส้นทาง ได้แก่ เส้นทางฯ น้ำตกมณฑาธาร (ปี 2558) 

•ในจังหวัดนครศรีธรรมราช อุทยานแห่งชาติเขาหลวง 4 เส้นทาง ได้แก่ เส้นทางฯ น้ำตกพรหมโลก น้ำตกกะโรม น้ำตกอ้ายเขียว (ปี 2560) และเส้นทางฯ น้ำตกกรุงชิง (ปี 2565)

ขณะที่นายอรรถพล เจริญชันษา อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กล่าวว่า กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช สนับสนุนและส่งเสริมให้ทุกภาคส่วน มีส่วนร่วมในการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เพื่อตอบโจทย์การพัฒนาอย่างยั่งยืน 

ความร่วมมือระหว่างกรมอุทยานฯ EGCO Group และมูลนิธิไทยรักษ์ป่า เพื่อพัฒนาและปรับปรุงเส้นทางศึกษาธรรมชาติในพื้นที่อุทยานแห่งชาติต่าง ๆ ให้มีความปลอดภัย แข็งแรง และสะดวกสำหรับการท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ที่ดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2551 จนถึงปัจจุบัน และภายใต้บันทึกข้อตกลงความร่วมมือฉบับที่ 4 ระหว่างปี 2564 - 2569 นั้น ถือได้ว่า EGCO Group และมูลนิธิฯ เป็นตัวอย่างของภาคเอกชน ที่มีส่วนร่วมขับเคลื่อนภารกิจของกรมอุทยานฯ ที่มุ่งเน้นการอนุรักษ์ ส่งเสริม และฟื้นฟูทรัพยากรป่าไม้ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ให้ดำเนินไปได้อย่างราบรื่น

สำหรับเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาค ตั้งอยู่ในอุทยานแห่งชาติภูแลนคา ต.ท่าหินโงม อ.เมือง จ.ชัยภูมิ นักท่องเที่ยวสามารถเยี่ยมชมเส้นทางฯ ได้ทุกวัน ตั้งแต่เวลา 08.00 - 16.00 น. หรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว โทร. 093 093 9193 

นอกจากนี้ นักท่องเที่ยวยังสามารถแวะเยี่ยมชมแหล่งท่องเที่ยวอื่น ๆ ในอุทยานแห่งชาติภูแลนคา ที่ตั้งอยู่บริเวณใกล้เคียงได้ด้วย เช่น “มอหินขาว” (ห่างจากเส้นทางฯ ประมาณ 2.2 กม.) “กลุ่มหินโขลงช้าง” (ห่างจากเส้นทางฯ ประมาณ 1.2 กม.) “จุดชมวิวผาหัวนาค” (ห่างจากเส้นทางฯ ประมาณ 300 ม.) เป็นต้น