ในวันอังคารที่จะถึงนี้ 'เอกราช' ของกรีนแลนด์เป็นจุดสนใจของการหาเสียงก่อนการเลือกตั้งสมาชิกสภานิติบัญญัติของกรีนแลนด์ แม้ว่ากรีนแลนด์จะเป็นดินแดนของเดนมาร์ก แต่รัฐธรรมนูญเดนมาร์กก็เอ่ยถึงแนวทางที่ดินแดนนี้จะกลายเป็นเอกราชเอาไว้ โดยมีกฎหมายที่ร่างไว้แล้วว่าจะทำให้กรีนแลนด์มีเอกราชได้อย่างไร

พรรคการเมืองหลักทั้งหมดของกรีนแลนด์สนับสนุนเอกราช ดังนั้น การถกเถียงจึงมุ่งเน้นไปที่ว่าจะตัดความสัมพันธ์กับเดนมาร์กเมื่อใด ดังนั้นคำถามตอนนี้จึงไม่ใช่ว่าควรจะแยกตัวจากเดนมาร์กหรือไม่อีกต่อไปแล้ว

โรดแมปไปสู่เอกราชของกรีนแลนด์ได้กำหนดเอาไว้แล้ว

มาตรา 19 ของรัฐธรรมนูญเดนมาร์กให้อำนาจรัฐบาลเดนมาร์กในการโอนดินแดนบางส่วนตราบเท่าที่ได้รับการอนุมัติจากรัฐสภา

“ความเข้าใจทั่วไปก็คือ เป็นไปได้ที่จะโอนบางส่วนของประเทศไป หรือกรีนแลนด์จะได้รับเอกราชโดยไม่ต้องแก้ไขรัฐธรรมนูญและไม่ต้องเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญเดนมาร์ก” เฟรเดริก วาอาเก ศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยเซาเทิร์นเดนมาร์ก กล่าวกับ AFP

กฎหมายปกครองตนเองของกรีนแลนด์ปี 2009 "กำหนดแผนงานสำหรับการประกาศอิสรภาพโดยพื้นฐาน" เขากล่าว

มาตรา 21 ระบุว่า "ประชาชนชาวกรีนแลนด์จะต้องตัดสินใจเรื่องการประกาศอิสรภาพของกรีนแลนด์"

จากนั้นรัฐบาลเดนมาร์กและกรีนแลนด์ควรเจรจากันเพื่อบรรลุข้อตกลง

ข้อตกลงดังกล่าวจะต้องได้รับการอนุมัติจากรัฐสภาของกรีนแลนด์ รับรองโดยการลงประชามติเกี่ยวกับเกาะ และสรุปด้วยความยินยอมของรัฐสภาเดนมาร์ก

การกำหนดว่าใครคือชาวกรีนแลนด์
"การประกาศอิสรภาพของกรีนแลนด์หมายความว่ากรีนแลนด์ถืออำนาจอธิปไตยเหนือดินแดนกรีนแลนด์" ข้อความดังกล่าวระบุ

นายกรัฐมนตรีเดนมาร์ก เมตเต เฟรเดอริกเซน ยอมรับซ้ำแล้วซ้ำเล่าว่า "กฎหมายปกครองตนเองกำหนดไว้อย่างชัดเจนว่าอนาคตของกรีนแลนด์จะถูกกำหนดโดยกรีนแลนด์และชาวกรีนแลนด์"

แม้แต่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์แห่งสหรัฐฯ ก็ยังยอมรับว่า “ประชาชนที่น่าทึ่ง” ของกรีนแลนด์มีสิทธิในการกำหนดชะตากรรมของตัวเอง

“และหากคุณเลือก เราขอต้อนรับคุณเข้าสู่สหรัฐอเมริกา” เขากล่าว พร้อมสัญญาว่าจะทำให้พวกเขา “ร่ำรวย” และ “ปลอดภัย”

กฎหมายปกครองตนเองไม่ได้กำหนดว่า “ประชาชนกรีนแลนด์” คนใดจะมีสิทธิลงคะแนนเสียงในการลงประชามติเพื่อเอกราช

ซึ่งกระตุ้นให้เกิดการพูดถึงสัญชาติกรีนแลนด์และการสร้าง “ทะเบียนเชื้อชาติอินูอิต” ที่ไม่รวมชาวเดนมาร์ก

“ผู้คนที่เคยล่าอาณานิคมประเทศอื่นไม่ควรได้รับอนุญาตให้ตัดสินใจว่าพวกเขาต้องการจะล่าอาณานิคมต่อไปหรือไม่” เปเล โบรเบิร์ก หัวหน้าพรรคนาเลอรัก ซึ่งเป็นพรรคที่แสดงออกถึงความต้องการเป็นเอกราชอย่างเปิดเผยที่สุดของกรีนแลนด์ กล่าวกับหนังสือพิมพ์รายวัน Berlingske ของเดนมาร์ก

แต่ ยอร์เกน อัลแบก เยนเซน  ศาสตราจารย์กิตติคุณด้านกฎหมายจากมหาวิทยาลัย Aarhus กล่าวว่าการจัดทำทะเบียนเชื้อชาติดังกล่าวนั้น “ยากมาก”

“มีการแต่งงานแบบผสมระหว่างชาวกรีนแลนด์และชาวเดนมาร์กมากมาย ดังนั้น (ในตอนนี้) ควรมีเชื้อสายกรีนแลนด์แค่ครึ่งหนึ่งหรือหนึ่งในสี่” เขากล่าว

“ผมนึกถึงกฎหมายนูเรมเบิร์กเมื่อได้ยินเรื่องนี้” เขากล่าวกับ AFP โดยอ้างถึงกฎหมายต่อต้านชาวยิวและเหยียดเชื้อชาติของนาซีเยอรมนี

มันคือ “โครงการระยะยาว”
สำหรับการเลือกตั้งสมาชิกรัฐสภากรีนแลนด์ Inatsisartut กฎเกณฑ์นั้นชัดเจนมาก คือ พลเมืองเดนมาร์กที่อาศัยอยู่ในกรีนแลนด์เกินหกเดือนมีสิทธิลงคะแนนเสียง

ชาวกรีนแลนด์ 17,000 คนที่อาศัยอยู่ในเดนมาร์กไม่ได้รับอนุญาตให้ลงคะแนนเสียงในการเลือกตั้งของกรีนแลนด์ ยกเว้นผู้ที่ลงทะเบียนเป็นนักศึกษา

เพื่อหาความชัดเจน รัฐบาลกรีนแลนด์ที่พ้นจากตำแหน่งได้มอบหมายให้คณะกรรมาธิการจัดทำการตรวจสอบทางกฎหมายอย่างเต็มรูปแบบในทุกประเด็นของกระบวนการเกี่ยวกับการเปิดใช้มาตรา 21 ในเดือนกันยายน

"คณะกรรมาธิการจะตรวจสอบและอธิบายขั้นตอนที่จำเป็นในกระบวนการตัดสินใจ และจะจัดทำข้อเสนอสำหรับการทำงานในอนาคต" รัฐบาลกล่าว

คาดว่าคณะกรรมาธิการจะนำเสนอข้อสรุปในช่วงปลายปี 2026

พรรคการเมืองหลักของกรีนแลนด์ไม่มีแผนจะเริ่มกระบวนการประกาศเอกราชก่อนหน้านั้น

"เมื่อกระบวนการเริ่มต้นขึ้นแล้ว จะใช้เวลาอย่างน้อยหลายปี เพราะมีการเตรียมการในทางปฏิบัติมากมายที่ต้องทำก่อนที่กรีนแลนด์จะได้รับเอกราช" อัลแบก เจนเซนกล่าว โดยอ้างถึงความสัมพันธ์กับประเทศที่สาม รวมถึงสหรัฐอเมริกา เป็นต้น

"นี่เป็นโครงการระยะยาว" วาอาเก กล่าวเสริม

"ความเข้าใจในเดนมาร์กคือจะไม่ได้รับเอกราชอย่างสมบูรณ์หากทรัมป์ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี"

ผลสำรวจความคิดเห็นที่จัดทำในช่วงปลายเดือนมกราคมโดยสถาบัน Verian ระบุว่าชาวกรีนแลนด์ร้อยละ 56 สนับสนุนการแยกตัวเป็นเอกราช แต่ร้อยละ 45 ไม่เห็นด้วยหากจะส่งผลให้มาตรฐานการครองชีพของพวกเขาตกต่ำลง

Agence France-Presse

Photo - โปสเตอร์ทางการเมืองวางอยู่ข้างถนนในขณะที่ผู้หญิงกำลังเดินบนหิมะ ในเมืองนุก กรีนแลนด์ เมื่อวันที่ 8 มีนาคม 2025 กรีนแลนด์ ซึ่งเป็นเขตปกครองตนเองของเดนมาร์ก จะจัดการเลือกตั้งสมาชิกสภานิติบัญญัติในวันที่ 11 มีนาคม (ภาพโดย Odd ANDERSEN / AFP)