ในช่วงต้นเดือนมิถุนายน 2024 สื่อภาษาจีนโดยเฉพาะภายนอกประเทศจีน มีการตั้งข้อสังเกตว่า แองเจล่าเบบี้ หรือ หยางอิ่ง นักแสดงหญิงชาวฮ่องกงเริ่มกลับมาเผยตัวอีกครั้ง หลังจากที่เธอถูก 'แบนแบบนิ่มๆ' จากทางการจีน
ในเวลาเดียวกันในประเทศไทย ก็มีกระแสข่าวว่า ลิซ่า BLACKPINK เพิ่งจะเปิดบัญชี Tiktok ของเธอเป็นครั้งแรกแและมีผู้ติดตามหลายล้านคนในเวลาไม่นาน นอกจากนี้ใน Instagram ของเธอก็ยังโพสต์เนื้อหาในลักษณะที่ทำให้คิดว่าเธออาจจะกำลังมีผลงานใหม่
ทั้งสองข่าวนี้มีความเกี่ยวข้องกับกรณีที่สั่นสะเทือนวงการบันเทิงโลกเมื่อช่วงปลายปีที่แล้ว
ย้อนกลับไปเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2023 แองเจล่าเบบี้ ไปชมการแสดงของ ลิซ่า BLACKPINK ที่ Crazy Horse Paris ในกรุงปารีส ทำให้เธอตกเป็นเป้าโจมตีจากชาวจีนอย่างหนัก ส่วนลิซ่าเองก็ถูกถล่มจากชาวจีนไปด้วย เพราะไม่พอใจที่เธอไปแสดงใน 'สถานที่อโคจร' และวิจารณ์ว่าเธอเป็นตัวอย่างที่ไม่ดีกับเยาวชนจีน
หลังจากที่ แองเจล่าเบบี้ ไปโผล่ที่โชว์ชอง ลิซ่า ที่ Crazy Horse Paris ปรากฎว่า อาชีพการงานของเธอแทบจะหมดอนาคตกันเลยทีเดียว โดยสื่อจีนที่ทรงอิทธิพลคือ "Tencent.com" รายงานว่า "แองเจล่าเบบี้ ก่อให้เกิดความขัดแย้งมากมายเนื่องจากการที่เธอไปชมรายการการแสดง "Crazy Horse" ในต่างประเทศ ไม่เพียงแต่ชื่อเสียงของเธอลดลงเท่านั้น แต่อาชีพการแสดงของเธอก็ถูกขัดขวางอย่างมากเช่นกัน ฟุตเทจในรายการทีวีของเธอถูกลบ โฆษณาที่เธอเป็นตัวแทนของแบรนด์ถูกแบน และแบรนด์ไม่ได้เชิญเธอเข้าร่วมกิจกรรม"
สิ่งที่ แองเจล่าเบบี้ เผชิญก็คือ 'แบนแบบนิ่มๆ' ซึ่งเธอต้องเผชิญกับมันนับตั้งแต่เดือนพฤศจิกายนปีที่แล้ว จนกระท้่ง ณ เวลาที่มีรายงานนี้กินเวลนานถึง 9 เดือน ถือเป็นการลงโทษที่สาหัสพอสมควรสำหรับคนที่มีอาชีพในวงการบันเทิงและต้องพึ่งพาตลาดที่ทรงพลังและมีกำลังซื้อสูงอย่างจีน
การถูกแบนแบบสั่งสอน
'แบนแบบนิ่มๆ' หรือ 'แบนแบบอ่อนๆ' ในภาษาจีนคือคำว่า หร่วนเฟิงซา (软封杀) เป็นมาตรการที่ชาวเน็ตจีนสังเกตกันขึ้นเอง หากพบว่าอินฟลูเอ็นเซอร์ ดารา หรือคนดังประเภทต่างๆ หายหน้าไปจากวงการการแสดง หรือชื่อของพวกเขาถูกลบไปจากรายการโชว์ หรือบัญชีส่วนตัวถูกระงับจากโซเชียลมีเดีย นั่นแสดงว่าพวกเขาถูกทางการแบนแบบนิ่มๆ ไปเรียบร้อยแล้ว
อย่างกรณีของ แองเจล่าเบบี้ และนักแสดงจีนอีกคนที่ไปชมการแสดงของ ลิซ่า ด้วยคือ จางเจียหนี ถูกแบนเพราะอาจจะขัดกับข้อกำหนดใน "มาตรการการจัดการวินัยในตนเองสำหรับนักแสดงในอุตสาหกรรมการแสดง" ของจีน ที่กำหนดไว้อย่างชัดเจนว่านักแสดงที่มีส่วนร่วมในการแสดงในประเทศจีนจะต้องไม่ "จัดการ เข้าร่วม หรือส่งเสริมกิจกรรมที่ผิดกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับเรื่องอนาจาร สื่อลามก การพนัน ยาเสพติด ความรุนแรง การก่อการร้าย หรือกองกำลังใต้ดิน"
การแบนแบบนิ่มๆ ต่างจากการแบนแบบ 'ฆ่าให้ตาย' ตรงที่ยังมีโอกาสฟื้นคืนชื่อเสียงหรือบัญชีโซเชียลมีเดียอีกครั้ง หลังจากเวลาผ่านไประยะหนึ่ง
แบนแล้วกลับมาได้อีกไหม?
มีโอกาสกลับมาได้ เช่น กรณีของ แองเจล่าเบบี้ มีชาวเน็ตตั้งข้อสังเกตว่า จู่ๆ ก็มีข่าวออกมาเมื่อช่วงต้นเดือนมิถุนายนว่าละครเรื่อง "เซียงซือลิ่ง" 《相思令》 ที่นำแสดงโดย แองเจล่าเบบี้ ได้ผ่านการทบทวนของสำนักงานวิทยุและโทรทัศน์ของจีนแล้ว และคาดว่าจะออกอากาศได้ในช่วงครึ่งหลังของปีนี้
ไม่ใช่แค่นั้น ยังรวมถึงมีข่าวการอัปเดตตารางงานสาธารณะของเธอด้วย โดยประกาศว่าเธอจะเข้าร่วมงานแบรนด์ 'หงชิงถิง' (红蜻蜓) ในวันที่ 12 มิถุนายนนนี้ สัญญาณทั้งสองนี้แสดงให้เห็นว่า แองเจล่าเบบี้ คาดว่าจะกลับมาทำงานอีกครั้งหลังจากการหย่าร้างจากสมีนักแสดง หวงเสี่ยวหมิง และหลังจากเผชิญมรสุมจากการถูกแบนแบบนิ่มๆ จากทางการจีน
แต่สื่อภาษาจีนของมาเลเซีย คือ หนานหยางซางเป้า (e南洋) ตั้งข้อสังเกตว่า "เมื่อไม่นานมานี้เองที่การแบน (แองเจลาเบเบี้) ถูกค่อยๆ ถูกยกเลิก แต่กระแสของเธอไม่ดีเหมือนเมื่อก่อน และโอกาสในการทำงานของเธอก็ลดลงเช่นกัน"
ลิซ่าถูกแบนหรือไม่และกลับมาได้ไหม?
หลังจากกรณี Crazy Horse Paris บัญชีเวยปั๋วของ ลิซ่า ได้หายไปและเข้าดูไม่ได้ รวมถึงข่าวลือเรื่องหน้าที่การงานของเธอในจีนอาจจะจบลงไป นำไปสู่ข้อสงสัยว่า ลิซ่า อาจจะถูกแบนแบบนิ่มๆ ไปด้วย
รายละเอียของเรื่องนี้ CNA สื่อในไต้หวันได้รายงานว่า "วันที่ 1 (พฤศจิกายน 2023) ทางการจีนดำเนินการลงโทษ ลิซ่า เหตุการณ์ Crazy Horse Paris บัญชี Weibo ของลิซ่าและแฟนคลับของเธอถูกแบน และแฟนๆ มากกว่า 8 ล้านคนก็ลดลงจนเหลือศูนย์ หน้าแรกแสดงให้เห็นว่าบัญชีไม่สามารถเข้าถึงได้อีกต่อไปเนื่องจากการร้องเรียนการละเมิดกฎหมายและข้อบังคับและบทบัญญัติที่เกี่ยวข้องของอนุสัญญาชุมชนเวยปั๋ว"
แต่กรณีของ ลิซ่า อาจจะยากกว่ากรณีของ แองเจลาเบบี้ เพราะ แองเจลาเบบี้ เพียงแค่เข้าร่วมการชมการแสดงโชว์ แต่ก็ยังยากที่จะกลับมามีโอกาสเต็มที่อีกครั้งในวงการบันเทิง ในที่ขณะที่ ลิซ่า เข้าข่ายละเมิดมาตรการของทางการจีนอย่างตรงไปตรงมา
รายงานพิเศษโดยทีมข่าวต่างประเทศ The Better