“วิโรจน์” อัด งบกรมทางหลวง-กรมทางหลวงชนบท ประกาศโครงการเอื้อ “ผู้รับเหมาชั้นพิเศษ” เพื่อหวังเงินทอน ยันต้องแก้หลักเกณฑ์ จะประหยัดได้หลายพันล้าน
นายวิโรจน์ ลักคณาอดิศร ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคประชาชน อภิปรายโดยลงรายละเอียดงบประมาณ 2569 ของกรมทางหลวง และกรมทางหลวงชนบท ว่า ตั้งแต่งบประมาณปี 2560 ถึง 2566 มีโครงการก่อสร้างทางที่มีราคากลางตั้งแต่ 500 ล้านบาทขึ้นไป กว่า 95 โครงการมูลค่า 73,000 ล้านบาท โดยตลอด 7 ปี ประหยัดงบไปได้แค่ 175 ล้านบาท
นายวิโรจน์ ยกตัวอย่าง โครงการก่อสร้างหมายเลข 4140 สายอำเภอท่าศาลา ถึงอำเภอนบพิตำ ราคากลาง 799,993,456 บาท ราคาชนะประมูล 799,900,000 ล้านบาท ประหยัดงบไปเพียงแค่ 0.01% โดยมองว่าเป็นการประมูลแม่นเหมือนจับวางเหมือนมีผีเปรตมาดลจิตดลใจ ส่วนกรมทางหลวงชนบทถนนสาย ชบ.3023 แยก ทล.315 หนองปลาไหลอำเภอพานทอง อำเภอบ้านบึง จังหวัดชลบุรี ที่ประหยัดงบไปได้เพียง 0.01%
นายวิโรจน์ กล่าวต่อว่า ในปีงบประมาณ 2560 – 2566 มีโครงการ 450 ถึง 500 ล้านบาท 10 โครงการ ประหยัดไปได้ 15.21% ของราคากลางซึ่งเรื่องชวนหลอน จะเกิดขึ้นกับโครงการที่มีงบประมาณ 500 ล้านบาทขึ้นไปเท่านั้น โดยเรื่องเหล่านี้ สาเหตุมาจากประกาศหลักเกณฑ์จัดชั้นผู้รับเหมา
”ผู้รับเหมาชั้นพิเศษที่ประเทศนี้มีอยู่แค่ 79 ราย จึงอยู่ในสภาพผูกขาดเป็นเสือนอนกิน รอสัมภเวสีประจำกรมทางหลวง และกรมทางหลวงชนบท มาจัดฮั้วประมูล แล้วส่งเงินทอนให้โดยไม่ต้องดิ้นรนแข่งขันอะไรเลย“ นายวิโรจน์ กล่าว
นายวิโรจน์ ระบุว่า ตนเองเคยตั้งคำถามในสมัยรัฐบาลของนายเศรษฐา ทวีสิน อดีตนายกรัฐมนตรี ซึ่งจะมีการแก้ไขปัญหาโดยการเพิ่มผู้รับเหมาชั้น 1ก โดยตนเองก็ได้แจ้งไปว่าไม่สามารถแก้ไขปัญหาการฮั้วประมูลได้ ซึ่งต่อมาตนเองได้นำเรื่องนี้เข้าสู่ที่ประชุมคณะกรรมาธิการอีกครั้ง โดยผู้แทนจากกรมบัญชีกลางได้มีมติให้ขยับเพดานการประกวดชั้นผู้รับเหมา 1ก ไปแล้ว แต่ถูกกรมทางหลวงและกรมทางหลวงชนบทคัดค้านจึงต้องตั้งคณะกรรมการขึ้นมา โดยผู้แทนกรมทางหลวงได้อ้างในที่ประชุมว่าการที่ต้องสงวนงานไว้ให้กับผู้รับเหมาชั้นพิเศษเป็นเพราะการจัดการจราจรระหว่างก่อสร้าง ซึ่งมองว่าเป็นเหตุผลที่ฟังไม่ขึ้น เพราะไม่ว่าผู้รับเหมาชั้นไหนก็ต้องทำได้ เนื่องจากเป็นเรื่องพื้นฐาน
นายวิโรจน์ ระบุว่า ตนเองยังได้ตั้งกระทู้ถามอีก 5 กระทู้ โดยถามรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม เพื่อตามเรื่องว่าจากการแก้ไขประกาศจากชั้นผู้รับเหมาทำงบ ปี 68 หรือไม่ เพื่อเปิดการแข่งขันด้านราคาให้กับผู้รับเหมาชั้น 1ก ร่วมประมูลหรือไม่ และป้องกันไม่ให้เกิดการฮั้วประมูลเกิดขึ้น ซึ่งจนมาถึงตอนนี้ตนเองก็ยังไม่ได้คำตอบเลย โดยตนเองได้รับคำตอบทางอ้อมผ่านการใช้งบประมาณ ปี 68 ว่าทั้งทางกรมทางหลวง และกรมทางหลวงชนบทได้ทำโครงการที่มีงบประมาณที่ผู้รับเหมาชั้น 1ก ร่วมประกวดเพื่อเลื่อนชั้นซึ่งมีเพียงแค่หนึ่งโครงการ
นายวิโรจน์ ยกตัวอย่าง โครงการทางหลวงหมายเลข 118 สายเชียงใหม่ – เชียงราย ซึ่งมีโครงการรวมมีราคากลางเกือบ 1,500 ล้านบาท จึงมีคำถามว่าในเมื่อจะแบ่งซื้อแบ่งจ้าง ทำไมไม่แบ่งออกเป็น 3 ตอน ที่จะทำให้ราคากลางของแต่ละตอนอยู่ที่ 500 ล้านบาท เพื่อให้ผู้รับเหมาชั้น 1ก ร่วมแข่งขันได้และจะประหยัดงบประมาณประเทศ
นายวิโรจน์ กล่าวถึงรายงานการประชุมที่ตนเองได้ไปติดตามมาเกี่ยวกับกรมบัญชีกลางซึ่งยืนยันข้อมูลว่าในปี 2516 การประกวดราคาของผู้รับเหมาชั้นพิเศษประหยัดงบได้เพียง 0.40% ในขณะที่ผู้รับเหมาชั้นหนึ่งประหยัดงบได้ถึง 17.10% โดยส่วนต่างนี้คือเงินทอน และเมื่อพิจารณาจากโครงการทั้งหมด มีจำนวนโครงการต่อจำนวนผู้รับเหมาไม่สอดคล้องกัน โดยผู้รับเหมาชั้นพิเศษสามารถลงมาประมูล โครงการของผู้รับเหมาชั้นธรรมดาได้ โดยคณะกรรมการชุดนี้มีความเห็นตรงกันว่าการจัดชั้นผู้รับเหมาเป็นเพียงการคัดกรองเบื้องต้นการแก้ไขปัญหาผู้รับเหมาทิ้งงานต้องที่การบริหารสัญญาและในกรณีที่เป็นงานที่ต้องใช้เทคนิคเฉพาะก็สามารถกำหนดใน TOR ได้
นายวิโรจน์ ชี้ว่า ปัญหาการทิ้งงานของผู้รับเหมา จากข้อมูลสถิติก็ไม่พบว่ามีปัญหา และการใช้งานก็ไม่ได้มาจากการประกวดราคา แต่มาจากการที่ผู้รับเหมาชั้นพิเศษรับงานมากมาย จนเกิดการขาดสภาพคล่อง โดยคณะทำงานมีมติให้ปรับเพดานการประกวดราคาของผู้รับเหมาชั้น 1ก จาก 600 ล้านบาท ให้เป็น 900 ล้านบาท แต่กรมทางหลวงและกรมทางหลวงชนบทคัดค้านไม่เห็นด้วยกับมติ ซึ่งจากงบ ปี 67 มีโครงการ 400 – 600 ล้านบาทที่ผู้รับเหมาชั้น 1ก ประมูลได้ 8 โครงการ โดยเป็นเพราะงบปี 67 ประกาศใช้แล้วและแก้ไขไม่ทันแล้ว
นายวิโรจน์ กล่าวอีกว่า การที่กรมทางหลวงและกรมทางหลวงชนบทไม่ยอมรับมติของคณะทำงานคณะกรรมาธิการติดตามงบประมาณได้ทำหนังสือแจ้งข้อสังเกตไปยังกรมบัญชีกลาง ป.ป.ช. และ สตง. เป็นที่เรียบร้อย ให้เร่งแก้ไขหลักเกณฑ์การจัดชั้นผู้รับเหมาเพื่อป้องกันการทุจริตการก่อสร้างทางซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายหลักพันล้านบาทต่อปี
”ถ้าการประกวดราคาของโครงการก่อสร้างทาง มีการประกวดที่เป็นธรรม ไม่มีการซุกซ่อนเงินทอนเอาไว้ ประเทศชาติของเราจะสามารถประหยัดเม็ดเงินได้มหาศาล“ นายวิโรจน์ กล่าว
นายวิโรจน์ ยังระบุถึงการประเมินเงินทอนจากโครงการก่อสร้างทางในแต่ละปี อาจมีมูลค่าหลายพันล้านบาท โดยได้ยกตัวอย่างตั้งแต่ปี 2564 – 2568 โดยคาดว่าจะมีเงินทอนตั้งแต่ 300 – 8,000 ล้านบาท ถือเป็น 16.7% และเชื่อว่ากระบวนการซุปเงินทอนตั้งแต่หัวโต๊ะไปจนถึงท้ายโต๊ะอาจมีมูลค่าถึงหลายพันล้านบาทต่อปีก็เป็นได้
นายวิโรจน์ กล่าวว่า ในปี 69 จากงบประมาณของกรมทางหลวง และกรมทางหลวงชนบท ทั้ง 2 กรมมีมูลค่า 62,450 ล้านบาท โดยมีโครงการก่อสร้างที่มีราคากลางตั้งแต่ 600 ล้านบาท ขึ้นไป 57 โครงการ
“ผมยืนยันว่า ตราบใดก็ตามที่ยังไม่มีการแก้ไขประกาศหลักเกณฑ์จัดชั้นผู้รับเหมา ก็ประเมินได้เลยว่าในปี 69 ทั้งสองกรม ต้องซุกซ่อนเงินทอนเอาไว้เผื่อการกินเหล็ก ปูน หิน ดิน ทราย ไม่ต่ำกว่า 8,161 ล้านบาท” นายวิโรจน์ กล่าว
ทั้งนี้ กระทรวงคมนาคม เคยประเมินว่า ต้องใช้เงิน 7,000 – 8,000 ล้านบาท เพื่อเป็นเงินกองทุนส่งเสริมระบบตั๋วร่วม จึงมองว่าหากมีการแก้ไขประกาศหลักเกณฑ์จากชั้นผู้รับเหมา จะสามารถนำเงินส่วนนี้ไปทำให้คนไทยใช้รถไฟฟ้าอย่างเสมอภาค ได้ในราคาที่ถูกลง ตนเองหาเงินเข้ากองทุนส่งเสริมระบบตั๋วร่วม ซึ่งทำได้ทันทีหากมีการแก้ไขประกาศดังกล่าว
“การฮั้วประมูล และการรีดไถจากการก่อสร้างทางของกรมทางหลวง และกรมทางหลวงชนบท เป็นหนึ่งในสาเหตุสำคัญที่ทำให้ผู้รับเหมาทิ้งงาน ทำให้การก่อสร้างล่าช้า ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจการค้าการขายประชาชนผู้อยู่การอาศัย ต้องเผชิญกับฝุ่นควันการก่อสร้างไม่จบไม่สิ้น และยังต้องเสี่ยงอุบัติเหตุจากการจราจร และอุบัติเหตุจากการก่อสร้าง งบที่เผื่อเงินทอนเพื่อการประมูลแบบนี้ หากสภาผู้แทนราษฎรของพวกเรายอมรับ ก็เท่ากับร่วมกันทุจริต และทรยศต่อประชาชน ขาดสำนึกว่างบประมาณทุกบาท มาจากภาษี ที่เป็นหยาดเหงื่อแรงงานของพี่น้องประชาชนคนไทยทั้งประเทศ จึงเป็นเหตุผลสำคัญที่ผม และพรรคประชาชน ไม่สามารถปล่อยให้งบประมาณของกระทรวงคมนาคมในปี 2569 ที่มีพฤติกรรมเดิม ที่เผื่อสินบาทคาดสินบนแบบนี้ให้ผ่านไปได้” นายวิโรจน์ กล่าว
