รัฐบาลพรรคเพื่อไทยเปิดตัว “หวยเกษียณ” หรือ สลากสะสมทรัพย์เพื่อเงินออมยามเกษียณ เป็นนโยบายที่ส่งเสริมวินัยการออมให้กับประชาชน โดยเฉพาะกลุ่มแรงงานนอกระบบที่ไม่มีสวัสดิการรองรับในวัยเกษียณ นโยบายนี้ถูกออกแบบมาเพื่อเป็นเครื่องมือจูงใจให้คนออมเงินผ่านการซื้อสลากที่สามารถลุ้นรางวัลได้

หัวใจของนโยบายนี้คือการลุ้นรางวัลซึ่งเป็นความต้องการของประชาชนจำนวนมากอยู่แล้วเป็นตัวกระตุ้นให้คนหะนมาออมเงิน ซึ่งแตกต่างจากหวยทั่วไปหรือสลากกินแบ่งรัฐบาลที่เมื่อไม่ถูกรางวัลเงินที่ใช้ซื้อสลากก็สูญไปเลย แต่หวยเกษียณถึงแม้จะไม่ถูกรางวัลแต่เงินที่ใช้ซื้อหวยเกษียณจะถูกเก็บสะสมไว้ในบัญชีของผู้ซื้อ โดยเงินที่สะสมไว้จะนำไปให้กองทุนการออมแห่งชาติ (กอช.) บริหารให้เกิดผลตอบแทนทำให้เงินงอกเงยขึ้นมาเรื่อยๆ จนกว่าผู้ซื้อจะเกษียณ

นโยบายนี้จะสามารถแก้ไขปัญหาแก่แต่จน โดยมุ่งเน้นสร้างความมั่นคงทางการเงินให้กับแรงงานนอกระบบและประชาชนที่ไม่มีสวัสดิการรองรับในวัยเกษียณ โดยประชาชนทุกคนที่มีสัญชาติไทยและมีอายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไป รวมถึงข้าราชการและพนักงานเอกชนด้วย จำหน่ายผ่านแอปพลิเคชั่นของ กอช. ในราคาใบละ 50 บาท รวมไม่เกิน 3,000 บาทต่อเดือน กำหนดออกรางวัลทุกวันศุกร์ โดยรางวัลที่ 1มูลค่า 1 ล้านบาท จำนวน5รางวัล และรางวัลอื่นๆ อีกหลายรางวัล

เมื่อผู้ซื้ออายุครบ 60ปี จะสามารถถอนเงินทั้งหมดที่ซื้อสลากมาตลอดชีวิตพร้อมผลตอบแทนจากการลงทุน และในกรณีที่ผู้ซื้อเสียชีวิตก่อนอายุ 60ปี เงินทั้งหมดจะถูกโอนคืนให้ทายาท ขณะที่มีอายุเกิน 60ปีก็สามารถซื้อสลากได้เช่นกัน แต่มีเงื่อนไขง่าจะต้องออมเงินไว้เป็นระยะเวลาอย่างน้อย 5ปี จึงจะสามารถถอนได้

แนวคิดเรื่องหวยเกษียณเป็นการผสมผสานระหว่างสลากกินแบ่งรัฐบาล ที่มีโอกาสในการลุ้นรางวัลใหญ่ กับสลากออมสินและสลาก ธ.ก.ส. ซึ่งเป็นการออมระยะยาวและเงินต้นปลอดภัย

การวางแผนการออมเป็นปัญหาใหญ่ของสังคมไทยเพราะคนไทยจำนวนมากไม่มีพฤติกรรมในการวางแผนการออมเงินเพื่อเอาไว้ใช้ในวัยเกษียณ และเมื่อเข้าสู่วัยเกษียณทำให้ภาระตกอยู่กับลูกหลานและคนในครอบครัว ซึ่งส่งผลกระทบต่อภาครัฐทั้งทางตรงและทางอ้อม

รัฐบาลชุดนี้มองว่าหวยเกษียณเป็น “นโยบายการออมเชิงสร้างแรงจูงใจ” ที่ทำให้คนที่ไม่ค่อยออมเงินโดยเฉพาะผู้ที่มีรายได้น้อย มีเหตุผลในการซื้อหวยเกษียณเพื่อเก็บสะสมอย่างต่อเนื่องซึ่งประโยชน์ที่จะได้รับทันทีคือกระตุ้นการออม คนที่ไม่เคยฝากธนาคาร อาจเริ่มซื้อหวยเกษียณเพราะได้ลุ้นรางวัลทุกเดือน แม้เงินจะถูกล็อกไว้จนถึงวัยเกษียณก็ตาม

นโยบายหวยเกษียณจะสามารถเพิ่มเงินหมุนเวียนให้รัฐ  โดยเงินจากการขายสลากสามารถนำไปใช้ลงทุนโครงสร้างพื้นฐานหรือโครงการสาธารณะโดยไม่ต้องกู้ยืมจากต่างประเทศและคาดหวังว่าจะสามารถลดปริมาณหวยใต้ดินโดยประชาชนบางส่วนอาจหันมาซื้อสลากที่ถูกกฎหมายมากขึ้นและสามารถลดภาระการพึ่งพางบสวัสดิการผู้สูงอายุของรัฐ

หวยเกษียณเป็นนโยบายที่จะพลิกโฉมการมอง “หวย” จากเครื่องมือเสี่ยงโชคมาเป็นเครื่องมือวางแผนอนาคต หากดำเนินการอย่างรอบคอบและโปร่งใส นโยบายนี้อาจกลายเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญ ที่ไม่เพียงสร้างความมั่นคงให้กับประชาชนยามชรา แต่ยังเสริมรากฐานเศรษฐกิจไทยให้แข็งแรงขึ้น