คอลัมน์ 'คิดได้-ทำได้' โดย วิฑูรย์ สิมะโชคดี
บ่อยครั้งที่เราใช้ชีวิตแต่ละวันแบบสบายๆ และเป็นไปอย่าง “เรื่อยๆ มาเรียงๆ” เพราะเรายึดเอา “ความ (สุข) สบาย” เป็นที่ตั้ง ซึ่งหลายครั้งมักปรากฎว่าเป็นเพราะความ “ขี้เกียจ” ของเรานั่นเอง จนผู้รู้หลาpท่านบอกว่า เราส่วนใหญ่จะติดและหลงอยู่ใน “มุมสบาย” ( “Comfort Zone” )
ว่าไปแล้ว เราทุกคนต่างรักความสบาย พวกเราส่วนใหญ่ชอบใช้ชีวิตท่ามกลางสิ่งที่เราคุ้นเคย เพราะสิ่งที่เราคุ้นเคย ทำให้เราสามารถคาดเดาสถานการณ์ต่างๆ ได้ และดำเนินชีวิตได้อย่างปกติสุข ผู้คนส่วนใหญ่ไม่ชอบการเปลี่ยนแปลง การอยู่แบบเดิมๆ มักทำให้เราสบายตัวสบายใจ หลายๆ คนแม้กระทั่งเดินเหินก็ยังขี้เกียจ และสามารถนั่งจมปลักได้นานๆ
ความคุ้นเคย (ความเคยชิน) กับชีวิตที่เป็นอยู่แบบเดิมๆ ทำให้เรารู้ว่า จะต้องทำอย่างไร หรือ จะใช้ชีวิตอย่างไรต่อไป ทุกอย่างจึงดูง่ายและลงตัวไปหมด ความตื่นเต้นหวือหวา หรือความเครียดจาก “การต้องลุ้น” ผลลัพธ์ต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นก็น้อยลง
บ่อยครั้งที่ความเคยชินทำให้อารมณ์ของเราสงบและดีขึ้นด้วย และบ่อยครั้งที่ความสบายเกินไป ถึงกับทำให้เราเกิดอาการ “เฉื่อยชา” จนเป็นนิสัยเลยก็มี
“มุมสบาย” (Comfort Zone) จึงคุ้มครองเราให้ห่างจาก “ความไม่รู้” และ “ความไม่ปกติ” ทั้งปวง (สถานการณ์ที่คาดเดาไม่ได้) ทำให้เราไม่ต้องตื่นเต้นหรือประหลาดใจกับเรื่องที่แตกต่างจากที่เรารู้เราเข้าใจ และที่สำคัญก็คือ “มุมสบาย” ทำให้เราพบแต่เรื่องที่เรารับมือได้ โดยไม่ต้องคิดไม่ต้องเหนื่อยมากขึ้น
“มุมสบาย” (Comfort Zone) จึงเป็นมุมหรือบริเวณที่เราคุ้นเคย ซึ่งทำให้เรารู้สึกผ่อนคลายและสบายใจ (และสบายกายด้วย) เราจึงรู้สึกปลอดภัยเมื่ออยู่ในพื้นที่หรือบริเวณนั้นๆ และรู้ว่าจะหาพื้นที่อื่นๆ ที่ปลอดภัยและสบายกว่านี้ไม่ได้อีกแล้วในชีวิต ดังนั้น ผู้คนจำนวนมากจึงเลือกอยู่ใน Comfort Zone ของเขาอย่างเป็นปกติสุข
ในความเป็นจริงแล้วแล้ว Comfort Zone มักจะเป็นพื้นที่หรือบริเวณที่แวดล้อมด้วยบรรยากาศเก่าๆ หรือเต็มไปด้วยเพื่อนเก่าๆ (ที่นิสัยคล้ายกัน) ที่ทำให้เราสบายอกสบายใจและสนุกสนาน โดยไม่ต้องคิดมากหรือไม่ต้องทำอะไรมากมาย ก็ใช้ชีวิตอย่างปกติสุขได้
ดังนั้น Comfort Zone ของเราแต่ละคน จึงแตกต่างกันไป เพราะเราต่างคิดไม่เหมือนกัน และเลือกยึด “มุมสบาย” ที่ต่างกัน
ในที่ทำงานนั้น Comfort Zone อาจเป็นงานที่เราทำเป็นประจำและสามารถจัดการได้โดยง่าย หรือเป็นงานที่ดำเนินไปอย่างปกติ โดยไม่มีเรื่องแทรกซ้อนหรือเรื่องที่มาจุกจิกกวนใจ จนต้องคิดใหม่ทำใหม่ จึงไม่ต้องดิ้นรนหางานใหม่ๆ ที่ท้าทายความสามารถของตนเอง
ความคุ้นเคยจะช่วยทำให้เรารู้สึกถึงความปลอดภัย และเชื่อว่าเราสามารถเรียนรู้และค่อยๆ พัฒนาตนเองขึ้นได้จากงานที่เราทำเป็นกิจวัตรประจำ การที่เรารู้ว่าจะทำอะไรและอยางไร จะทำให้เรามีความเชื่อมั่นในตัวเองมากขึ้นว่า “เราทำได้”
คือ ถ้าจะมีอะไรที่ต่างออกไปจากปกติบ้าง แต่ยังทำให้ระดับความเครียดและความวิตกกังกลของเรายังคงอยู่ในระดับต่ำ ซึ่งเรายังคงมีความสุขและเชื่อมั่นในตนเองได้แล้ว เราก็ยอมรับและพอใจที่จะอยู่ในมุมหรือบริเวณ Comfort Zone นั้น
แต่ในภาพรวมแล้ว การอยู่ใน Comfort Zone นานเกินไป มักจะมีผลเสียมากกว่าผลดี เพราะทำให้เราขาดความกระตือรือร้นทั้งในการทำงาน และการดำรงชีวิต จนอาจทำให้เรากลายเป็นคนประเภทที่ขาดความกระตือรือร้น ขาดความคิดริเริ่ม สร้างสรรค์ และอาจกลายเป็นคนที่เฉื่อยชาได้
บ่อยครั้งที่ Comfort Zone ทำให้เราขี้เกียจ และอยู่แบบ “คนหมดไฟ” หรือ “คนเฉื่อยแฉะ” กลายเป็นคนประเภท “อะไรก็ได้” ซึ่งอันตรายต่ออนาคตและความสำเร็จของเรามาก
ถ้าเรายังหลงอยู่ใน Comfort Zone นานเกินไป จะทำให้เราขาดความกระตือรือร้น ขาดความดิ้นรนต่อสู้ ขาดแรงบัลดาลใจ ขาดความท้าทาย ขาดความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ และอื่นๆ อีกที่ทำให้เราเสียโอกาสต่างๆ อีกมากมายในชีวิตส่วนตัวและชีวิตการทำงาน เรื่องที่เราอยากทำ หรือ เรื่องที่ควรจะต้องลงมือทำแล้ว ก็ไม่ได้ทำสักที เพราะติดอยู่แต่ใน Comfort Zone
ทุกวันนี้ เราจึงต้องกล้าที่ก้าวออกจาก Comfort Zone โดยยึดมั่นใน “เป้าหมาย” เป็นหลัก ด้วยการลงมือทำในสิ่งที่มุ่งหวังตั้งใจ เพื่อก้าวไปให้ถึงฝั่งฝัน เราต้องกล้าที่จะริเริ่มและท้าทายตัวเองในงานใหม่ๆ เพื่อความสำเร็จในการงานและชีวิต โดย “ความขยัน” และ “ความมีวินัยในตนเอง” อย่างแข็งขัน
ทุกวันนี้ อย่าปล่อยให้ “มุมสบาย” หรือ “Comfort Zone” เป็นตัวเหนี่ยวรั้งหรือเป็นอุปสรรคที่ทำให้เราไปไม่ถึงไหน เพราะไม่ได้ขยับตัวทำอะไรเป็นชิ้นเป็นอันเลย
เราจะต้องระลึกไว้เสมอว่า ตราบใดที่เรารู้สึกไม่สบาย อึดอัด ต้องเหนื่อย ต้องออกแรงเพื่อการใดๆ คือ จะนิ่งอยู่เฉยๆ และนิ่งดูดายต่อไปไม่ได้ แสดงว่า เรากำลังพัฒนาตนเองและกำลังเติบโตสู่ “ความสำเร็จ”
ในความเป็นจริงแล้ว “มุมสบาย” มีความสัมพันธ์อย่างเหนียวแน่นกับ “ความขี้เกียจ” ซึ่งเป็นนิสัยและบุคลิกที่ไม่มีผู้บริหารคนไหนชอบและสนับสนุน
องค์กรส่วนใหญ่ จึงมักจะไม่มีที่ยืนสำหรับ “คนขี้เกียจ” ที่ชอบอยู่ใน “มุมสบาย” ครับผม !
…